Tahir - het lichtfeest

Een van de belangrijkste religieuze feesten in het jaar het vijfdaagse Tihar, het lichtfeest ook wel Diwali genoemd. Al dagen is er veel bedrijvigheid op straat. Verkopers bieden overal zakjes met fruit, mosterdolie, snoepgoed en gekleurd poeder aan. De afbeelding van de godin Lakshmi is overal zichtbaar en de kleine rode schaaltjes gevuld met olie als flikkerende lampjes zijn overal te koop. De eerste dag is gewijd aan de kraai, zij zijn de boodschappers van YamaRay, de heer van de dood. De hond begeleid de ziel van de overledene dus is de tweede dag daar aan gewijd. Zwerfhonden krijgen rood poeder op hun hoofd en een bloemenkrans om.. De godin Lakshmi, godin van weelde en voorspoed, verplaats zich op een koe dus wordt op de derde dag de koe met rood poeder versierd en met bloemenkransen versierd. Ook zijn er groepjes jongens op straat die bij elke winkel in Thamel, toeristenwijk van Kathmandu, met trommels en hun roep om snoepgoed of geld (Dau si re). Op de vierde dag zijn het groepjes meisjes die rondtrekken en dit refrein zingen. Op alle plekken worden olielampjes en kaarsjes gezet die vensters en deuren van de schamele woningen verlicht zodat de godin Lakshmi, gezeten op een uil langs alle verlichte huizen gaat en zo voorspoed bezorgd. Het lijkt wel kerstmis zoveel lichtjes; gordijnen met ledverlichting zie je vooral aan de gevels van hotels. De vierde dag is een dag dat iedere groep met culturele achtergrond zijn eigen invulling hier aan kan geven. In Sankhu dat een Newari gemeenschap zie je bij bijna alle woningen een soort loper van gekleurd poeder van de voordeur naar de straat lopen die eindigt in een kleine ronde mandela, in de vorm van een bloem of symetrische figuren. Dit alles gemaakt met gekleurd poeder. Op sommige openbare plaatsen zijn meters grote mandelas gemaakt. Het is een drukte van jewelste en de bussen puilen uit van de mensen, ze zitten tot de nok toe vol gepropt. Het lijkt wel een kleine volksverhuizing. Ook het dak is volgepropt met mensen inclusief goederen en bagage en ze hangen aan alle kanten met het risico er af te vallen. Maar de vijfde dag is de dag dat de familie bijeen komt en men elkaar een lang leven toegewenst door middel van allerlei rituelen. De broers worden door hun zussen gezegend en een lang leven toegewenst.

Samen met de weeskinderen van het kindertehuis vieren we deze broerder- en zusterdag (Bhai Tika). Er wordt eerst een cirkel van water en olie rond de groep getrokken want die houdt Yama, de god van de doden buiten en als deze ‘muur’ klaar is wordt op het voorhoofd een teken in diverse kleuren aangebracht, de tika. De tika is het symbool van dit langere leven en natuurlijk krijgen we een bloemenkrans. Iedereen krijgt extra lekker eten en er wordt snoep uitgedeeld. En zo besluiten we dit kleurrijke schouwspel vol met tradities en symbolieken.